Δημητρής Χριστούλιας και Κατερίνα Φραγκάκη έκπληξη γενεθλίων στον Δημήτρη Μάρκο
Δημητρής Χριστούλιας και Κατερίνα Φραγκάκη έκπληξη γενεθλίων στον Δημήτρη Μάρκο
Αυστηροί «κόφτες» για την πρώτη κατοικία – Ποιοι μένουν εκτός ρύθμισης
Έχουν ήδη περάσει 18 ημέρες, χωρίς να να έχει κλείσει το νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας και η αγωνία των υπερχρεωμένων πολιτών που δεν πρόλαβαν να ενταχθούν στον Νόμο Κατσέλη, εντείνεται.
Ιδιαιτέρως δε δυσμενής ήταν για την ελληνική οικονομία η παράταση της απόφασης του Eurogroup για την εκταμίευσης του 1 δις, η οποία μετατέθηκε για την 5η Απριλίου εξαιτίας του προβλήματος των κόκκινων δανείων, ενώ πρέπει έως τις 25 Μαρτίου να έχουν κλείσει όλα τα ανοικτά μέτωπα του διάδοχου πλαισίου για να ανοίξει ο δρόμος για την εκταμίευση.–
Και ενώ από τη μία παρατηρούμε στα Ειρηνοδικεία της χώρας να δημοσιεύονται αποφάσεις με γενναία κουρέματα, σύμφωνα με το προηγούμενο καθεστώς, από την άλλη όμως μερίδα συμπολιτών μας να είναι απροστάτευτη, καθότι δεν έχει ακόμα ξεκαθαρίσει πότε θα ολοκληρωθούν οι διεργασίες για το νέο πτωχευτικό δίκαιο για τους ιδιώτες.
Σύμφωνα με υπολογισμούς περί τους 400.000 δανειολήπτες έχουν κόκκινα δάνεια, γεγονός το οποίο είναι επιτακτική ανάγκη να αντιμετωπιστεί άμεσα, αλλά και να επανέλθει η δυνατότητα προστασίας της πρώτης κατοικίας, διότι οι πλειστηριασμοί διενεργούνται κανονικά και χωρίς αναστολή μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο με το νέο πτωχευτικό νόμο .
Σίγουρα το γεγονός ότι την τελευταία στιγμή ετοιμάστηκε το νέο νομοσχέδιο και ξεκίνησαν οι διαβουλεύσεις για αυτό, αποδεικνύει ότι θα λειτουργήσει με μεγάλα προβλήματα το νέο αυτό καθεστώς και θα μείνουν εκτός πολλοί συμπολίτες μας που έχουν ανυπέρβλητη ανάγκη να ενταχθούν, όπως άτομα με αναπηρία, πάσχοντες από σοβαρά νοσήματα, πολύτεκνοι και άνεργοι. Οι κόφτες λοιπόν που θα τεθούν σίγουρα θα θέσουν εκτός πολλούς υπερχρεωμένους και ειδικότερα μέχρι στιγμής έχουν τεθεί ήδη έξι αυστηροί “κόφτες”:
Η αντικειμενική αξία της προστατευόμενης κύριας κατοικίας κατά την υποβολή της αίτησης να μην υπερβαίνει τις 250.000 ευρώ.
Το οικογενειακό εισόδημα του αιτούντος φυσικού προσώπου, κατά το τελευταίο έτος, να μην υπερβαίνει το 170% των εύλογων δαπανών διαβίωσης.
Το σύνολο του ανεξόφλητου κεφαλαίου, στο οποίο συνυπολογίζονται κεφαλαιοποιημένοι τόκοι και, αν υπάρχουν, έξοδα εκτέλεσης κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, να μην υπερβαίνει τις 130.000 ευρώ.
Οι καταθέσεις του αιτούντος να μην έχουν συνολική αξία που υπερβαίνει το ήμισυ της συνολικής προς ρύθμιση οφειλής κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης. Στο όριο αυτό εναντιώνεται η ΕΚΤ και πιθανότατα θα τροποποιηθεί.
Η συνολική ακίνητη περιουσία του αιτούντος, πέραν της κύριας κατοικίας του, να μην έχει αξία που υπερβαίνει το διπλάσιο της συνολικής προς ρύθμιση οφειλής κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης. Στο όριο αυτό εναντιώνεται η ΕΚΤ και πιθανότατα θα μειωθεί.
Να μην έχει εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση, που απέρριψε αίτηση του ν. 3869/2010 λόγω ύπαρξης επαρκούς περιουσίας του αιτούντος ή αν σκοπίμως περιήλθε σε αδυναμία πληρωμής.
Και ενώ όλοι αυτοί οι κόφτες θα θέσουν εκτός προστασίας πολλούς συμπολίτες μας που δεν πρόλαβαν να ενταχθούν έως τις 28/2 στον Νόμο Κατσέλη είναι ξεκάθαρο ότι θα βγουν εκτός νόμου με το νέο καθεστώς δανειολήπτες, οι οποίοι αν και όταν πήραν δάνειο η ζωή τους ήταν ομαλή, όμως απρόβλεπτες συνθήκες μετέβαλαν τα εισοδηματικά δεδομένα τους και την κατάσταση της υγείας τους.
Πρέπει να γίνει σαφές προς κάθε πλευρά ότι η προστασία της πρώτης κατοικίας είναι απαραίτητη μετά από 10 χρόνια οικονομικής κρίσης που δεκάδες χιλιάδες πολίτες, είτε έχασαν εντελώς τις δουλειές τους, είτε είδαν τα εισοδήματά τους να συρρικνώνεται σε ποσοστό πάνω από 50%.
Με τους πλειστηριασμούς να απειλούν χιλιάδες δανειολήπτες το νέο πτωχευτικό δίκαιο θα πρέπει να καλύπτει όλους όσους αποδεδειγμένα έχουν πληγεί από την πρωτοφανή για τα παγκόσμια δεδομένα οικονομική κρίση.
Κατερίνα Φραγκάκη στο dikastiko.gr: Τα «ψιλά γράμματα» στις κληρονομιές κρύβουν «παγίδες»
Σημαντικό βαρίδι αποτελεί για χιλιάδες πολίτες η αποδοχή της κληρονομιάς. Τόσο η οικονομική κρίση όσο και οι υψηλοί φόροι έχουν μετατρέψει την κατοχή ενός ακινήτου από τύχη σε «ατυχία», καθώς η περιουσία μπορεί να «κρύβει» χρέη, δυσανάλογα με την αξία του.
Ο υπερδανεισμός των προηγούμενων ετών σε συνδυασμό με την υπερφορολόγηση ωθούν πολλούς πολίτες σε δικηγορικά γραφεία προκειμένου να εξακριβωθεί αν πρέπει να γίνει αποδοχή ή αποποίηση κληρονομίας.
Έχει παρατηρηθεί λοιπόν έντονα το φαινόμενο των αποποιήσεων κληρονομιάς τα χρόνια της κρίσης, οι οποίες αυξήθηκαν κατά περίπου 85%. Το στοιχείο αυτό δείχνει ότι η κληρονομιά που κάποτε θεωρούνταν, τύχη και εύνοια και μια ενίσχυση για τις επόμενες γενιές, σήμερα αποκτά εντελώς το αντίθετο νόημα.
Οι λόγοι που ωθούν έναν κληρονόμο στη διαδικασία της αποποίησης κληρονομίας είναι τα χρέη του κληροδότη, αλλά ταυτόχρονα πολλοί φορολογούμενοι υπό το βάρος των φόρων και των υποχρεώσεων που συνοδεύουν τις περιουσίες (ΕΝΦΙΑ, τεκμηρίων, συντήρησης περιουσίας) αποφασίζουν να μην αποδεχτούν την κληρονομιά προχωρώντας σε αποποίησή της.
Η αποποίηση αλλά και η αποδοχή από νομική άποψη, είναι μονομερής δικαιοπραξία αμετάκλητη και γίνεται στον γραμματέα του δικαστηρίου της κληρονομιάς. Το δικαστήριο της κληρονομιάς είναι πλέον το ειρηνοδικείο της τελευταίας κατοικίας του θανόντος. Πρέπει δε να επισημανθεί ότι μπορεί η αποποίηση να ακυρωθεί συνεπεία πλάνης, απάτης, απειλής.
Δικαίωμα αποποίησης έχει κάθε κληρονόμος, είτε εκ διαθήκης είτε εξ αδιαθέτου. Μόνο το Δημόσιο δεν μπορεί να αποποιηθεί την κληρονομιά, η οποία περιέρχεται σ’ αυτό και ως εκ τούτου οι περιουσίες καταλήγουν στο Ελληνικό Δημόσιο.
Ο λόγος για τον οποίο τις περισσότερες φορές ένας πολίτης δεν μπορεί να αποποιηθεί είναι η πάροδος της προθεσμίας, καθότι ο κληρονόμος βάσει του νόμου πρέπει να αποποιηθεί μέσα σε προθεσμία τεσσάρων μηνών. Αν ο κληρονόμος δεν αποποιηθεί μέσα στην προθεσμία η αποποίηση είναι άκυρη. Όταν παρέλθει λοιπόν το τετράμηνο, η κληρονομία θεωρείται ότι έχει γίνει αποδεκτή. Σε περίπτωση που υπάρχει διαθήκη ο ως άνω χρόνος δεν αρχίζει πριν από τη δημοσίευση της διαθήκης.
Για την αποποίηση ακολουθείται σειρά και ειδικότερα αποποιούνται πρώτα τα τέκνα και ο /η σύζυγος. Μετά την αποποίηση αυτών ξεκινά η 4μήνη προθεσμία αποποίησης των αδελφών του θανόντος. Αν τα τέκνα έχουν παιδιά δηλαδή ο αποβιώσας είχε εγγόνια, μετά τα τέκνα, πρέπει να αποποιηθούν τα εγγόνια και μετά τα αδέρφια του.
Μεγάλη σύγχυση υφίσταται και για τη δυνατότητα αποποίησης των ανηλίκων τέκνων. Δεν είναι λίγες οι φορές που τόσοι οι ανήλικοι όσο και οι γονείς τους δεν γνωρίζουν ότι είναι κληρονόμοι και θεωρούν λανθασμένα ότι η προθεσμία αποποίησης ξεκινά με την ενηλικίωση. Η κληρονομιά που περνάει σε ανήλικο θεωρείται ότι γίνεται αποδεκτή πάντοτε με το ευεργέτημα της απογραφής (1527 ΑΚ). Τα ανήλικα τέκνα μπορούν να αποποιηθούν την κληρονομιά μετά από άδεια από το δικαστήριο με την επίκληση του λόγου που πρέπει να αποποιηθούν. Τη διαδικασία την κινούν οι γονείς των τέκνων.
Εάν ο κληρονομούμενος είχε την κατοικία του στο εξωτερικό ή αν ο κληρονόμος διέμενε στο εξωτερικό, τότε η προθεσμία για την αποποίηση είναι ένα έτος. Η αποδοχή και η αποποίηση κληρονομιάς δεν μπορούν να γίνουν μερικώς, διαφορετικά είναι άκυρη.
*Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω